عنصر روی به عنوان یک ریز مغذی برای رشد گیاهان ضروری است.

این عنصر در فرایند‌های فیزیولوژیکی، فرایندهای فتوسنتز، فرایندهای متابولیکی، فرایندهای زیستی، تشکیل قند، سنتز پروتئین، فعالیت‌های آنزیمی ، تولید هورمون‌های رشد، تلقیح و باروری، شکل گیری میوه، حاصل‌خیزی و رشد گیاه و مقاومت در برابر بیماری و آفات نقش مهمی دارد.

گیاهانی که نسبت به کمبود روی حساس هستند شامل ذرت، گندم، برنج، سویا، نخود، سورگوم، مرکبات و انگور سیب، گلابی و هلو و غیره می‌باشند.

گیاهانی که نسبت به کمبود روی مقاوم هستند شامل هویج، سبزیجات و جو می‌باشند.

روی از طریق آوندهای چوبی از ریشه به شاخه و برگ‌ها منتقل می‌شود.

عنصر روی یکی از عناصر تشکیل دهنده سولفات روی است.

سولفات روی چیست؟

سولفات روی با فرمول شیمیایی ZnSO4 یک پودر معدنی سفید رنگ که به دو صورت پودر کریستاله و دانه‌ای با خلوص متفاوت در صنایع مختلف به صورت صنعتی و خوراکی کاربرد دارد. از نوع صنعتی آن در تولید ترکیبات شیمیایی و نمک های معدنی و کودهای سولفاته استفاده می‌شود.

سولفات روی به عنوان یک ریز مغذی برای رشد گیاهان لازم است.

سولفات روی در آب قابل حل است و می‌تواند pH خاک را تنظیم کند.

راه تشخیص کمبود سولفات روی

یکی از راه های تشخیصی کمبود سولفات روی، تجزیه و تحلیل خاک و برگ است که می‌توان از این طریق به کمبود سولفات روی در گیاه پی برد.

دلایل کمبود روی

دلایل اصلی کمبود روی در خاک عبارتست از:

PH بالا و آهکی بودن خاک‌ها

استفاده بیش از حد از کودهای فسفاته

وجود بی‌کربنات در آب آبیاری

آبیاری زمین با استفاده از آب‌های دارای سختی بالا

عدم استفاده درست از کودهای حاوی روی یا سولفات روی

علائم کمبود روی

از علائم کمبود روی می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

ریزش برگ‌های جوان و گل‌ها

کاهش تعداد جوانه‌ها و عدم شکوفایی

کوتاه شدن میان‌گره های سرشاخه

کاهش رشد و مواج شدن برگ‌ها

کاهش مقدار اکسین

خشک شدن بی دلیل برخی از شاخه‌ها و یا بوته‌ها

رنگ سبز یا زرد در برگ‌های جوان

لکه‌های سوخته در میان رگبرگ‌ها در برگ‌های نسبتاً مسن

کوچک ماندن گیاه

خشکیدگی بعضی از بافت‌ها

تأخیر در رسیدگی و بلوغ و رشد نامناسب میوه‌ها

ریختن میوه‌‌های درختان دانه‌‌دار و هسته‌دار در طول تکامل

ریزش برگ

تاخیر در باز شدن به موقع برگ‌ها و گل‌ها

ریزش میوه‌ها

محدودیت رشد گیاه

دلایل کمبود عنصر روی

دلایل اصلی کمبود روی عبارتست از:

اهکی بودن 97% خاکهای کشور و پی اچ قلیایی آنها

بالا بودن بیکربنات آب آبیاری

مصرف بیش از حد کودهای فسفره و تثبیت فسفر در خاکها

عدم توجه و استفاده از کودهای حاوی روی به خصوص سولفات روی

عوامل مؤثر در جذب کود سولفات روی در خاک

از عواملی که در جذب کود سولفات موثرند می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

کربنات کلسیم

حلالیت سولفات روی وابستگی بسیاری به pH خاک یا میزان اسیدیته دارد. در صورت افزایش pH خاک و قلیایی شدن محیط خاک و پیدایش یون های کربنات کلسیم سبب به دام اندازی عنصر روی می‌شود که در نهایت کربنات روی تولید شده و میزان دسترسی عنصر روی را کاهش می‌دهد.

دمای خاک

با کاهش دما و خنک شدن خاک در فصل بهار، نیاز خاک به عنصر روی افزایش پیدا می‌کند. زیرا میزان آزاد سازی روی در خاک کمتر می‌شود و از طرفی رشد ریشه گیاه کاهش پیدا می‌کند که در نهایت سبب کاهش توانایی جذب عنصر روی توسط ریشه گیاه می‌شود.

عنصر فسفر

این عنصر موجب کاهش و کمبود روی در خاک و در نهایت کاهش جذب روی توسط گیاه شود.

عنصر مس

عنصر مس میل ترکیبی زیادی با سولفات دارد و به دلیل تشابه در مکانیسم جذب هر دو عنصر به میزان یکسان در گیاه جذب می‌شود و بالا بودن میزان مس در خاک سبب کاهش میزان دسترسی روی می‌شود.

نقش عنصر روی در کشاورزی و افزایش کمی و کیفی محصولات کشاورزی

یکی از وظایف مهم روی در گیاهان ساخت پروتئین است، بنابراین کمبود روی موجب کاهش مقدار پروتئین و افزایش مقدار آمینواسیدهای آزاد و آمیدها می‌شود.

از جمله دلایل اهمیت عنصر روی می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

تولید هورمون اکسین

آنزیم‌های مسئول تولید نشاسته

فتوسنتز

سوخت و ساز نیتروژن (فعال‌سازی آنزیم رداکتاز)

آنزیم‌های انتقال دهنده فسفات (هگزوکیناز)

تولید تریپتوفان و هورمون رشد (اسید ایندول استیک)؛ در حضور اسید ایندول استیک، کلروفیل بیشتری ساخته می‌شود، پیری به تأخیر افتاده و میزان فتوسنتز در نهایت افزایش می یابد.

روش استفاده از کود سولفات روی

این کود به 3 روش زیر قابل استفاده می‌باشد:

1) چالکود یا نواری

2) آبیاری

3) محلول پاشی

بهترین زمان استفاده از کود سولفات روی

بسیاری از زمین‌های زراعی با مشکل کمبود روی مواجه هستند. این عنصر در کشاورزی از اهمیت بالایی برخورددار است زیرا سبب کاهش کیفیت کحصول نهایی می‌شود.

بهترین زمان استفاده از کودهای حاوی عنصر روی، هنگامی است که خاک دلایل مختلف از جمله وجود بی‌کربنات در آب‌های آبیاری، افزایش میزان کودهای فسفاته در خاک، افزایش pH خاک و غیره با کمبود روی مواجه می‌شود. این کود در حین رشد رویشی و ابتدای رشد زایشی به گیاه داده می‌شود.

به طور کلی در صورت استفاده از کود سولفات روی به صورت محلول پاشی باید قبل از شکوفه دادن درختان در اوایل فصل بهار با استفاده از اسپری‌های حاوی کود سولفات روی و اسید بوریک و اوره کوددهی کرد.

در صورت استفاده از کود سولفات روی به صورت چالکود باید در اواخر پاییز و یا اوایل بهار بعد از شخم زمین این کود را استفاده کرد.

روش کوددهی سولفات روی به صورت آبیاری بیشتر در خاک‌های سبک صورت می‌گیرد.

نکته: از سولفات روی به هیچ عنوان در هنگام باز شدن شکوفه های درخت استفاده نکنید زیرا کود سولفات روی برای میوه‌ها، برگ‌ها مضر می‌باشد.

توجه: با افزایش سن گیاه دز مصرفی افزایش پیدا می‌کند.

توجه: کوددهی بهتر است صبح زود یا غروب انجام شود.

میزان مصرف سولفات روی

برای گیاهان زراعی 25 تا 50 کیلوگرم در هکتار

برای باغات میوه 30 تا 100 کیلوگرم در هکتار

برای گلخانه ها 5 تا 10 کیلوگرم در هر هزار متر

میزان نرمال عنصر روی در گیاهان

باید غلظت روی 2-4 میلی‌گرم بر کیلوگرم در خاک باشد.

غلظت 50-30 روی در بافت‌های گیاهی مطلوب می‌باشد و غلظت 100-400 باعث مسمومیت گیاه می‌شود.

کاربرد و مصارف سولفات روی

از کاربردهای سولفات روی می‌توان موارد زیر را نام برد:

کود شیمیایی

مکمل غذایی تغذیه دام و طیور

صنایع نساجی و چرم سازی

سفید کردن کاغذ

محصولات مراقبت و سلامت پوست

حذف قارچ‌های مضر

از بین بردن علف های هرز

به عنوان منعقد کننده در تولید ابریشم مصنوعی

کنترل رشد خزه‌ها

بهبود زخم‌ها

روشن کنندگی، کاهش چین و چروک پوست و کلاژن سازی

استحکام و ترمیم موهای آسیب دیده و جلوگیری از ریزش و احیا مو

تنظیم وزن و تناسب آن

مزایای سولفات روی

از جمله مزایای سولفات روی می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

حلالیت بسیار بالا

جذب سریع و بالا

دارای پی اچ اسیدی

اصلاح خاک

کاهش شوری

ایمنی و اثرات تماس با سولفات روی

در هنگام کار با سولفات روی باید حتما از تجهیزات ایمنی، ماسک، لباس مخصوص، دستکش استفاده نمایید. در اثر تماس پوستی با سولفات روی سبب بروز حساسیت، خارش و قرمزی پوست می‌شود. همچنین سولفات روی موجب تحریک چشم، قرمزی و درد می‌شود.

سولفات روی پودری ۳۴ درصد پیشرفت در بسته بندی ۲۵ کیلویی با کیفیت بسیار عالی بدون هیچگونه ناخالصی و با قابلیت محلول پاشی آماده توزیع در شرکت پخش بابل سم می باشد.همکاران گرامی جهت سفارش با حجم بالا با دفتر شرکت (۰۹۳۵۹۳۵۳۴۲۷)تماس بگیرند.